Historicano

Historicano
Posted 5 months ago

महाराष्ट्राचे राज्यफुल
बुंद्रा ,बोंद्रा ,जारूळ या नावाने ओळखला जाणारे ताम्हण महाराष्ट्राचे राज्यपुष्प आहे. या वनस्पतीला फ ले साधारणपणे १ मे च्या सुमारास म्हणजेच महाराष्ट्र दिनाच्या काळात येत असल्याने याचे फूल महाराष्ट्राचे राज्यपुष्प आहे. सीताफळच्या झाडासारखी सारखी याची पाने असतात तर जांभळट गुलाबी मउसुत एकदम तलम अशी फुले असतात. शांत शीतल प्रसन्न रंगाच्या पाकळ्या त्यांच्या मध्यभागी विरुद्ध रंगाचे नाजूक पुंकेसर दिसते.
याचे लाकूड चिवट असल्याने होड्या आणि घर बांधणीत वापरले जाते. हे झाड मधुमेहावर गुणकारी आहे. तसेच या झाडाच्या पानांचा चहा ताप बरा करू शकतो असे म्हटले जाते. ताम्हणाच्या बियांमध्येही औषधी गुणधर्म आहेत. झाडाची मुळे पचनासाठी फायद्याची आहेत. एका अर्थी पूर्ण झाडच उपयोगी पडते.
ही वनस्पती भारतभर कमी-अधिक प्रमाणात विशेषतः आसाम, बंगाल, दक्षिणेकडील राज्ये व महाराष्ट्रात कोकण , पश्चिम घाटात नदीकाठी , देवराईमध्ये , समुद्रकिनारी भागात प्रामुख्याने आढळते. या वनस्पतीची फुले आकर्षक असल्याने बागा , उद्याने , रस्त्याच्या कडेला , शहरात मुद्दाम त्यांची लागवड केल्याचे दिसून येते.

5 - 0

Historicano
Posted 9 months ago

आंग्ऱ्या हा केवळ दर्यावरील क्रूर वाटमाऱ्याच नव्हता, (असे आपणाला कळून चुकले) जमीन सोडून शिवाजी दर्यात आला किंवा उलट दर्या सोडून आंग्या जमिनीवर चालून गेला की दोघांनाही आपापल्या जन्मजात स्वभावाची विसरी ओळख होई. आंग्ऱ्यांची सत्ताभूमी म्हणजे चाच्यांचा किनारा. या किनाऱ्यावरील प्रत्येक इसमाला शिकवणच की दलदलीच्या जागेत वाढणाऱ्या गवंताच्या नकली होड्या त्याला पाण्यावर तरंगविता येऊ लागल्या; तसेच त्याच्या जन्मगावच्या खाडीत स्वतःचे होडके वल्हविता येऊ लागले की, त्याने दर्यात फुटून वाहत जाणाऱ्या तरांडीवर घारीसारखी नजर घालावी. त्याची (आंग्ऱ्याची) समुद्रातील प्रत्येक वस्तू हीच कपाशी व खडकाळ किनाऱ्यावर वाहत येणारी चीजवस्तू हेच धान्य असे त्याचे उत्पन्न असूनसुद्धा समुद्रातले जहाज जसे तो (लीलने) पकडी; त्याचप्रमाणे जमीन भागावरही फार दूरवर त्याची गती असे व तेथील किल्लेही तो सहज काबीज करी. तो म्हणजे समुद्रातली मगरच किंवा भुईवरचा ससाणाच समजला जाई. केवळ करमणूक व्हावी म्हणून तो जमीन भागावरही लांब पल्ल्याच्या मोहिमा करी व अशा वेळी त्याला जे जे काही हिरवेगार (अर्थात तयार झालेले) धान्य मिळे ते ते त्याचेच ठरत असे.’
-Bombay Reviews

13 - 0

Historicano
Posted 11 months ago

अनेक वैशिष्ट्यांनी नटलेल्या कोल्हापूर जिल्ह्याचे एक आणखी देखणं वैशिष्ट्य म्हणजे दरवर्षी अश्विन महिन्यातल्या कृष्ण पक्षात म्हणजे साधारणपणे ऑक्टोबर महिन्यात मृग नक्षत्रावर भरणारी पट्टणकोडोली ची विठ्ठल बिरदेव यात्रा. हल्लीच्या काळात अनेक छायाचित्रकार हलदी फेस्टिवलचा हॅशटॅग वापरून या सोहळ्याचे चित्रण करतात पण अगदी मराठमोळ्या शब्दात सांगायचं तर भंडाऱ्याची बेधुंद उधळण ढोलाचा अविरत नाद आणि त्याला जोड द्यायला पावा कैताळ यांचे सूर सोबत अखंड होणारा चांगभलं चा गजर हे दृश्य असतं कोल्हापूरच्या पूर्व दिशेला पंधरा किलोमीटर वर असलेल्या पट्टणकोडोली गावातील विठ्ठल बिरदेवा च्या यात्रेत. बिरदेव अर्थातच वीरभद्राचा अवतार.

29 - 0

Historicano
Posted 11 months ago

बिरदेव अर्थातच वीरभद्राचा अवतार. कोणे एके काळी नारदपूर अर्थात आजच्या नागज गावच्या ध्रुवाईत राजाच्या गंगासुरवंती या अयोनीसंभव कन्येच्या पोटी सूर्याच्या तेजातून अवतरलेला पुत्र म्हणजे बिरदेव. बिरदेवाच्या या अलौकिक जन्मलिले मुळे गंगेच्या चारित्र्यावर आपोआपच प्रश्न निर्माण झाला आणि म्हणून तिचा बंधू असलेल्या नारायण राजाने तिच्यासह बिरदेवाच्या हत्येचे अनेक प्रयत्न केले. यातीलच एका प्रयत्नामुळे गंगा आणि बिरदेवाची ताटातूट झाली. बाळ बिरदेवाचा सांभाळ अंबा एकाई जोगाई रेणुका अशा सहा शक्तींसह सातव्या मायाक्का देवीने केला. बाळकृष्णा प्रमाणे बाळ लीला केलेल्या बिरदेवाकडे पुढे मेंढ्या सांभाळण्याची परंपरागत कामगिरी आली. ही कामगिरी करतानाच त्याने नारायण मामाचा आपल्यावरचा राग मुळातून संपवला गंगा नारायण आणि बिरदेवाची भेट झाली .पुढे नारायणाच्या कामावती नावाच्या मुलीबरोबर बिरूदेवाचा विवाह देखील झाला पण आपले विहित कर्तव्य लक्षात घेऊन बिरदेवाने तपाला आरंभ केला त्याच्या तपावर प्रसन्न होऊन साक्षात भगवान विष्णू, विठ्ठल रूपाने त्याच्या सहाय्याला आले अनेक ठिकाणी भक्तांचा उद्धार करून विठ्ठल बिरदेव पट्टणकोडोली गावी विराजमान झाले.

10 - 2

Historicano
Posted 11 months ago

श्री विठ्ठल बिरदेव यात्रा, पट्टण कोडोली, कोल्हापूर

7 - 0

Historicano
Posted 1 year ago

पळस देव

2 - 0

Historicano
Posted 1 year ago

आंतरराष्ट्रीय योग दिवस
.
International yoga day
Ancient period

14 - 0

Historicano
Posted 1 year ago

पुण्याच्या जवळ असलेला झुलता पूल

0 - 0

Historicano
Posted 1 year ago

लकुलीश शिव | शिवाचा एक अवतार
वायुपुराणातील मतानुसार हा शिवाचा अठ्ठावीसावा अवतार समजला जातो तसेच हा श्रीकृष्णाचा समकालीन होता अस देखील म्हटलं जातं. शिवाच्या प्रतिमा रूपातील हा अवतार असून त्याने पाशुपत मताची स्थापना केली. एका मान्यतेनुसार विश्वरचेता ब्रम्हा ते सूक्ष्म जीव हे सर्व प्राणी आहेत व त्यांना शिवाचे पशू म्हटलं जातं. या सर्व पशुंचा पती असल्याने भगवान शंकरांना पशुपती म्हटलं आहे.

याचे मुख्य लक्षण म्हणजे हातात असणारा लाकडी सोटा आणि याचे उर्ध्व लिंग म्हणजेच याचे लिंग वरच्या दिशेला असते.
सर्वच ठिकाणी हा आसन अवस्थेत म्हणजे बसलेला असावा अशी कल्पना केली आहे पण काळाच्या ओघात याच्या स्थानक मूर्ती देखील घडवलेल्या पाहू शकतो.
विश्वकर्मावतारवास्तुशास्त्र मध्ये आलेल्या उल्लेखानुसार हा पद्मासनात असतो तसेच हातात म्हाळुंग आणि सोटा असून उर्ध्वलिंगी असतो असा संकेत आहे. मुळात लकुलिश ध्यानाच्या अवस्थेत असल्याने तो स्थानक असतो.
उदाहरणादाखल घेतलेल्या दोन्ही मूर्ती या बदामी जवळ असणाऱ्या महकुटा मंदिर समूहातील आहेत.

वरील सर्व संकेतांना फाटा देत या दोन्ही मूर्ती बनविल्या आहेत. दोन्ही मूर्तींच्या हातात परशू असून जटाभार आहे. जटा आणि उर्ध्व लिंग यावरून हा लकुलिश आहे हे आपण सांगू शकतो. एकाच्या हातात कमंडलू आहे तर दुसऱ्याचा हात वरदमुद्रेत आहे.

श्रशिवमहापुराणात शिवाच्या अठ्ठावीस अवतारांचा उल्लेख आहे तो खालील प्रमाणे.
श्वेतः सुतारो मदनः सुहोत्रः कङ्क एव च ।
लौगाक्षिश्च महामायो जैगीषव्यस्तथैव च ॥
दधिवाहश्च ऋषभो मुनिरुग्रोऽत्रिरेव च ।
सुपालको गौतमश्च तथा वेदशिरा मुनिः ॥
गोकर्णश्च गुहावासी शिखण्डी चापरः स्मृतः ।
जटामाली चाट्टहासो दारुको लागुली तथा ॥
महाकालश्च शूली च दण्डी मुण्डीश एव च।
सहिष्णुः सोमशर्मा च लकुलीश्वर एव च ॥
एते वाराहकल्पेऽस्मिन् सप्तमस्यान्तरे मनोः ।

अष्टाविंशतिसंख्याता योगाचार्या युगक्रमात् ॥

अर्थात,
श्वेत, सुतार, मदन, सुहोत्र, कंक, लौगाक्षि, महामायावी जैगीषव्य, दधिवाह, ऋषभ मुनि, उग्र, अत्रि, सुपालक, गौतम, वेदशिरा, मुनि, गोकर्ण, गुहावासी, शिखण्डी, जटामाली, अट्टहास, दारुक, लांगुली, महाकाल, शूली, दण्डी, मुण्डीरा, सहिष्णु, सोमशर्मा और नकुलीश्वर असे हे क्रमाने अठ्ठावीस अवतार होतात.
पैकी नकुलिश हा शेवटचा अवतार कायावरोहण या तीर्थस्थळी झाला. ज्या पाशुपत संप्रदायाचा पुरस्कार लकुलिश ने केला त्यांची साधना देखील तितकी कठीण असते. साधकांसाठी खालील संकेत गणकरिका नामक मिळतात ते असे
वासचर्या जपध्यानं सदारुद्रस्मृतिस्तथा ।
प्रसादश्चैव लाभानामुपाया: पंच निश्चिता।।
म्हणजेच
निवसाच्या स्थानाची काळजी घ्यावी, जप, ध्यान करावे. सदैव एकलिंगाचे ध्यान आणि स्मरण करावे.
असा हा एक शिवाचा अपरिचित अवतार.

21 - 0

Welcoem to posts!!

Historicano Posted 5 months ago

Historicano Posted 9 months ago

Historicano Posted 11 months ago

Historicano Posted 11 months ago

Historicano Posted 11 months ago

Historicano Posted 1 year ago

Historicano Posted 1 year ago

Historicano Posted 1 year ago

Historicano Posted 1 year ago

Historicano
Posted 5 months ago

Historicano
Posted 9 months ago

Historicano
Posted 11 months ago

Historicano
Posted 11 months ago

Historicano
Posted 11 months ago

Historicano
Posted 1 year ago

Historicano
Posted 1 year ago

Historicano
Posted 1 year ago

Historicano
Posted 1 year ago